Tư Quân Ân - Lệnh Hồ Sở

<C.007><Giai thoại văn chương>

Tên bài: TƯ QUÂN ÂN 

Tác giả: LỆNH HỒ SỞ 

Biên soạn: ĐỖ CHIÊU ĐỨC 

★ Nguyên bản và phiên âm

    思君恩                        TƯ QUÂN ÂN

小苑鶯歌歇，            Tiểu uyển oanh ca yết,
長門蝶舞多。            Trường Môn Điệp vũ đa.
眼看春又去，            Nhỡn khan xuân hựu khứ,
翠輦不曾過。            Thúy liễn bất tằng qua.

    令狐楚                        Lệnh Hồ Sở 

★ Chú thích

- Tiểu Uyển : là Vườn Hoa nhỏ. Thượng Uyển là Vườn Hoa lớn của vua chúa dạo chơi ngắm hoa.
- Yết : là Nghỉ ngơi, là Hết, là Chấm dứt.
- Trường Môn : là Cung Trường Môn, nơi Trần Hoàng Hậu đời Tây Hán ở khi bị thất sủng.
- Thúy Liễn : là Xe màu xanh biếc của Vua đi do dê kéo.

★ Nghĩa của bài thơ :

        Nhớ lúc được hưởng ơn vua

Trong vườn hoa nhỏ nhoi nầy chim oanh đã ngừng hót,

Nhưng ở cung Trường Môn thì bướm lại bay lượn rất nhiều. 
Mắt trông mùa xuân lại đi qua rồi 

Mà xe vua thì vẫn bằn bặc chẳng thấy tăm dạng đâu cả !

        Cô đơn chiếc bóng mòn mõi đợi chờ, uổng phí cả thanh xuân !.... Bướn chỉ lượn ở cung Trường Môn, còn oanh thì đã ngừng hót, một mùa xuân nữa lại đi qua, một lần nữa lại đánh mất tuổi xuân một cách oan uổng trong lãnh cung buồn thảm ! Càng trông đợi vua thì càng chẳng thấy dấu xe vua. Tình ý thiết tha mà kín đáo, không trắng trợn lộ liễu như nàng cung nữ của Ôn Như Hầu :

        Tình rầu rĩ khôn khuây nhĩ mục,
        Chốn phòng không như giục mây mưa!

★ Diễn nôm

        NHỚ ƠN VUA

Vườn nhỏ oanh đà ngừng hót,

Trường Môn bướm lại lượn đua.

Xuân tàn đi qua trước mắt,
Vẫn nào thấy bóng xe vua !

        - Diễn lục bát : 

Oanh đà ngưng hót trong vườn,

Bướm còn bay lượn Trường Môn dập dìu.

Mắt trông xuân đã tiêu điều,

Xe vua nào thấy nghe nhiều đợi mong!
Đỗ Chiêu Đức

        * Bản viết tay của Đỗ Chiêu Đức năm 1972 bài TƯ QUÂN ÂN của Lệnh Hồ Sở